“Η περιοδική έκθεση «Ένα όνειρο ανάμεσα σε υπέροχα ερείπια… Περίπατος στην Αθήνα των περιηγητών, 17ος- 19ος αιώνας» σχεδιάσθηκε για να προσφέρει ένα νοητό περίπατο στη μνημειακή Αθήνα της περιόδου από τον 17ο μέχρι και τον 19ο αιώνα. Συνοδοιπόροι μας οι Ευρωπαίοι περιηγητές που επιχειρούν το «μεγάλο ταξίδι» στην πρωτεύουσα πόλη του ελληνισμού και εμπνευσμένοι από το κίνημα του κλασικισμού αποτυπώνουν τα «υπέροχα ερείπια» του ιστορικού της παρελθόντος. Είκοσι δύο εικονογραφημένες περιηγητικές εκδόσεις και δεκατέσσερα πρωτότυπα έργα τέχνης, ελαιογραφίες, υδατογραφίες και χαρακτικά από τις συλλογές της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων πρόσφεραν τοπία, εικόνες, μνημεία και χρονικές στιγμές της Αθήνας των περιηγητών, ανατροφοδότησαν τη φαντασία μας και δημιούργησαν σημεία εκκίνησης για τις προσωπικές μας αναγνώσεις. Τριάντα πέντε μαρμάρινα γλυπτά του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, πολλά από τα οποία παρουσιάστηκαν στην έκθεση για πρώτη φορά, συνδιαλέχθηκαν με τα έργα των περιηγητών συμπληρώνοντας το γοητευτικό τους αφήγημα για τη μνημειακή τοπογραφία της πόλης. Τη μουσειακή εμπειρία συμπλήρωσαν τα μουσικά ακούσματα από τις πατρίδες των περιηγητών, αλλά και η ελληνική μουσική, όπως αυτή που κατέγραψε επισκεπτόμενος την Αθήνα το 1874-5 ο Γάλλος συνθέτης και θεωρητικός της μουσικής L.A. Bourgault-Ducoudray.

Το πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο άνθησε ο ευρωπαϊκός περιηγητισμός συναρτάται άμεσα με την εντατικοποίηση της μελέτης της κλασικής αρχαιότητας και τη συστηματοποίηση της αρχαιολογικής έρευνας. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται η συγκρότηση των πρώτων ιδιωτικών αρχαιολογικών συλλογών και των αρχαιολογικών μουσείων της Ευρώπης, αλλά και η σκοτεινή πλευρά του περιηγητισμού, η αρχαιομανία και η αρχαιοσυλία, φαινόμενα που ευαισθητοποίησαν την νεοσύστατη ελληνική πολιτεία και οδήγησαν στη διαμόρφωση μιας εθνικής πολιτικής για την προστασία των αρχαιοτήτων και τη δημιουργία των αρχαιολογικών μουσείων.

Η έκθεση διοργανώθηκε με τη συνεργασία της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων. Τα 76 συνολικά εκθέματα περιλάμβαναν έργα γλυπτικής και αρχειακά τεκμήρια από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, καθώς και χαρακτικά, ζωγραφικά έργα και εικονογραφημένες εκδόσεις από τη Συλλογή Έργων Τέχνης και τη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων. Έργα δάνεισαν ακόμη το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών και τα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Η έκθεση περιλάμβανε επίσης ψηφιακές εφαρμογές, που επέτρεπαν στον επισκέπτη να προσανατολιστεί καλύτερα στο μνημειακό τοπίο της πόλης, να ξεφυλλίσει εικόνες από τα βιβλία που εκτίθενται, να ρίξει ματιές στην καθημερινή ζωή της πόλης, καθώς αυτή ζωντάνευε με τη βοήθεια της τεχνολογίας, και να αναστοχαστεί πάνω στη σχέση με τις αρχαιότητες όσων διέμεναν τότε στην Αθήνα, μόνιμα ή προσωρινά, με τη βοήθεια εικόνων, φωτογραφιών και επιλεγμένων κειμένων από τους περιηγητές, αλλά και από τους θεσμικούς εκπροσώπους του νέου ελληνικού κράτους. Την έκθεση συνόδευε επιστημονικός κατάλογος στα ελληνικά και αγγλικά, έκδοση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων.

Μια μικρή ταινία παρουσίασης της έκθεσης είναι διαθέσιμη διαδικτυακά

καθώς και ένα trailer (https://www.youtube.com/watch?v=MWsGVTnQOeI), σε σκηνοθεσία Αντώνη Θεοχάρη Κιούκα και μουσική Δημήτρη Παπαδημητρίου.

Τέλος, αυτή η περιοδική έκθεση αποτελεί προάγγελο για μια σημαντική επέτειο που πλησιάζει. Το έτος 2016 το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο συμπληρώνει 150 χρόνια από τη θεμελίωσή του. Η νέα έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου παρουσιάζει το γενεσιουργό πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο το Μουσείο οφείλει την ίδρυσή του, ενώ το μακρύ χρονικό της ίδρυσης, της φυσιογνωμίας, της πορείας και των δραστηριοτήτων του μουσείου που έχει συνδεθεί τόσο στενά με τη σύγχρονη ιστορία του τόπου μας θα ξεδιπλωθεί με μια σειρά δράσεων. Η πρώτη παρουσιάζεται ήδη σε ξεχωριστή αίθουσα στη συνέχεια της έκθεσης των Περιηγητών. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη εκθεσιακή εγκατάσταση, την καλλιτεχνική επιμέλεια της οποίας υπογράφει ο Αντώνης Θεοχάρη Κιούκας. Η εγκατάσταση περιλαμβάνει μουσική και προβολές, αξιοποιεί προθήκες από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του Μουσείου και υπαινικτικά προσπαθεί να φωτίσει το μυστικό νήμα που συνδέει όσα κουβαλάει στα σπλάχνα του και μεταφέρει στον χρόνο το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, λειτουργώντας ως κιβωτός εννοιών και πανανθρώπινων αξιών.